Yetiştirici Bilgileri

Japon Erikleri erken çiçek açmalarından dolayı İlkbahar donlarından kolaylıkla etkilenirler. Japon eriklerinin ilkbahar geç donlarının etkili olmadığı bölgelerde dikilmesi önerilir. Ancak dona karşı koruma tedbirleri alınacak olunursa rahatlıkla diğer bölgelerde de yetiştirilir.
Dona karşı alınacak tedbirler; Rüzgar fanlarının kullanılması, yukarıdan yağmurlama (mini spring) sulama sistemlerinin yapılması, sap-saman, lastik yakılmasıdır. Yağmurlama sulama sisteminde, don başladığından itibaren ağacın üzerindeki çiçeklerin donmasından sonra sabah güneş doğduktan ve don tamamen eriyinceye kadar yağmurlamaya devam edilmelidir. Bu sistem bir defada tüm arazinin don süresince ve don çözülünceye kadar devam ettirilmesine dayanır. Yeterli suyun bulunmadığı şartlarda uygulanamaz.

Ateş yanıklığı hastalığı kontrole tabi olup yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının en tahrip edici hastalığıdır. Hastalığın en tipik belirti, bulaşık bitki aksamının ateşten yanmış bir görünüm almasıdır. Belirtileri armut, elma ve ayvada görülür. Hastalığın en belirgin işareti nemli havalarda hastalıklı kısımlarda krem rengi sütümsü bir akıntı oluşturmasıdır. Bu akıntı görüldüğünde kahverengi bir renk alır. İlk belirtiler genellikle ağacın çiçek ve çiçek demetlerinde görülür. Hastalığın başında bulaşık kısımlar suda haşlanmış gibi bir görünüm alır, daha sonra tüm çiçek demeti kahverengileşir, zamanla siyahlaşarak ateşte yanmış bir görünüm alır. Hastalık ilerledikçe tüm sürgün, ana dallar ve gövdeye kadar yayılabilir. Taze sürgünler bulaşık olduğunda siyahlaşır ve uç kısımları geriye doğru 180 derece kıvrılır. Bulaşık kısımlardaki dokular içeriye doğru çöker, başlangıçta kırmızımsı-kahverengi bir hal alır. Hastalıklı kısımlarda kabuk bir bıçakla kaldırıldığında kabuk dokusunun kahverengileştiği ve sağlam doku içine uzadığı görülür.

Hastalıklı bitkilerden üretim materyali (fidan, çelik, aşı gözü, aşı kalemi vb.) alınmamalıdır. Budama yerlerine çamaşır suyu sürülmeli, aşı macunu ile kapatılmalıdır. Bulaşık dallar 30-40 cm altından kesilip yakılmalıdır. Bahçelerde görülen zararlılarla mücadele edilmelidir.

Ağaçların durgun olduğu dönemde budamadan sonra %2 lik bordo bulamacı çiçeklenme başlangıcından itibaren 7-8 gün aralıklarla 3 ilaçlama yapılmalıdır. Bazı ülkelerde stroptomisin gibi antibiyotiklerde kullanılmaktadır.
Bordo bulamacını hazırlamak için gerekli malzemeler:
% 1’lik Bordo Bulamacı hazırlamak için 1kg. Göztaşı ve 1 Kg. Sönmüş veya 0,5 Kg. Sönmemiş kireç, Kirece ve bunları eritmek ve karıştırmak için 1 adet 100 lt.’ lik, 1 adet 50lt.’ lik plastik veya ağaç fıçı, beton havuz, plastik kova, süzmek için tülbent, ağaçsopa (karıştırıcı) gibi malzemelere ihtiyaç vardır. (Demir, saç teneke gibi metal kaplar kullanılmaz).
Bordo Bulamacının Hazırlanması:
Önce 1 Kg. Göztaşı 50 litre su alan bir fıçıda ( Plastik Kova, Beton Havuz ) eritilir. Ayrıca bir teneke içinde taşsız 0,5 Kg. kireç az suda söndürülür. Söndürülen kireç 100 litrelik fıçıya süzülerek aktarılır ve üzerine su ilave edilerek 50 litreye tamamlanır. Daha önce hazırlanan 50 litrelik Göztaşı eriğini kireçli su üzerine yavaş yavaş dökerken bir yandan da devamlı karıştırılır. Böylece açık mavi bir bulamaç meydana gelir. Karışımın pH(nı ayarlamak için p) metre veya turnusol kağıdı kullanılır. Ph metre veya turnusol kağıdı yok ise pratik olarak paslı olmayan bir çivi karışıma daldırılır, çivi aynı şekilde çıkarsa karışım iyidir. Paslanırsa biraz daha kireç ilave edilir. Kullanılmayan bordo bulamacı bozulmaması için içine 150-200 gram toz şeker konur.

Dalsız fidan dikilmiş ise fidanın tepesi yerden 95 cm. den kesilir (şekil 1).
Kesim yapıldıktan sonra kesim yerinin altındaki gözler 2 cm olunca sürgünlerden biri lider olması amacıyla bırakılır. Avuç içine gelen 4-5 göz lidere rakip olmaması için koparılır (şekil 2).
Zayıf gelişen çeşitlerde, değişik yönlerde geniş açıyla çıkan 4-5, kuvvetli gelişen çeşitlerde ise 5-7 dal bırakılır (şekil 3).

Kuvvetli gelişen çeşitlerde, yerden 60-70 cm., zayıf gelişen elma çeşitlerinde ise 50 cm. nin altındaki dallar kaldırılır. Geniş açıyla çıkan 4-7 dal, dal yayıcı aperat veya kürdanla açılır. Gübreleme, sulama, çapalama ve ilaçlama gibi kültürel işlemlere devam edilir.
Seyrek dikilen, yarı bodur bahçelerde dallı fidan dikilmiş ise dik, dar açılı ve 50 cm nin altındaki dallar kaldırılır. Diğer dalların ucunun 1/3’ü yere bakan bir gözden kesilir. Dallar liderle 60-70 cm olacak şekilde bağlanır veya dal açma aparatı ile açılır.
Sık dikilen bodur bahçelerde, dallı fidan dikilmiş ise dik, dar açılı ve 50 cm nin altındaki dallar yok edilir. Diğer dallar yere paralel olacak şekilde bağlanır veya dal açma aparatı ile açılır. (Şekil 4)
İKİNCİ YIL
Kış Döneminde:
Kuvvetli gelişen çeşitlerde, yerden 60-70 cm., zayıf gelişen elma çeşitlerinde ise 50 cm. nin altındaki dallar kesilir.

Geniş açılı gelişen 4-6 dal seçilir. 3’ün altında dal mevcut ise dallar kaldırılarak fidan kamçı haline getirilerek yeniden tepe kesimi yapılır. Dik çıkan dallar yere paralel kesilerek geniş açılı dal çıkması sağlanır. Yinede dik açılı çıkan dallar varsa dallar geniş açılı olacak şekilde bağlanır. Lider 85 cm. den fazla büyümüşse ise tepe kesimi yapılır. Lidere yakın gözler uyanınca birinci yılda olduğu gibi 3-5 göz kaldırılır.
Bir evvelki yıl büyümesi 75 cm. den az ise tepe kesimi yapılmaz. Lider sürgün 90 cm. olunca 85 cm’den kesilir.
SIK DİKİLEN BAHÇELERDE
2. YILDA ANA DALLARIN BUDANMASI
Eğer fidanlar sık dikilmişse ve güçlü gelişme şartlarında iyi gelişme varsa ilk 3-4 yıl ana dalların ucu kesilmez. Fakat zayıf gelişme koşullarında, kumlu topraklarda ve soğuk iklimde büyüyen, zayıf gelişen anaçlar üzerinde 4. yaştan itibaren aşırı meyve bağlamakta ve ağaçlar kendilerine bırakılan yüzeyleri kaplayamamaktadır.
Bu Durumlarda;
Eğer ağaçlar 2 m. mesafede sık dikilmişse ve zayıf büyüme durumunda ise ana dallar 1, 2, 3 yıllar üst bir gözden kesilerek gelişmesi sağlanmış olur. Ancak gelişme durumu iyi ise dalı dışarı açmak için alt bir gözden kesim yapılır.
Eğer kuvvetli topraklarda özellikle geç meyveye yatan çeşitler kullanılmış ise gelişmeyi zayıflatmak için ana dallarda uç kesimi yapılmaz dalların açısı genişletilir.

Yan dallar kalın ve uzun ise yan dallanmayı artırmak ve büyümeyi zayıflatmak için çizme tekniği uygulanır. (Şekil 5)
3. ve 4. YILLARDA TERBİYE ve BUDAMA
Kış Döneminde; eğer gerekli ise lideri 75 cm den kesin. Lidere yakın gözleri kaldırın. Fakat genellikle 3. Yıldan sonra gözlerin kaldırılmasına gerek yoktur. Bu durum yalnızca bodur yetiştiricilik için geçerlidir. Seyrek dikilen ve yarı bodur büyüyen ağaçlarda liderde uç kesimine devam edilir. Yukarı doğru çok dik giden dallar yatay kesimlerle kesilir veya çok derin kesim yaparak yeniden yatay dallar elde edilir.
Kuvvetli büyüyen ve geç meyveye yatan çeşitleri az budayınız örneğin RedDelicious, Golden Delicious elma çeşidi.
Zayıf büyüme şartlarında ve zayıf gelişen, erken meyveye yatan kendine verimli elma çeşitlerini kuvvetli budayınız.

Budamayı dengeli olarak devam ettirin. İri meyve elde edebilmek amacı ile yüksek verimli çeşitlerde budama şiddeti arttırılır.
Budamanın şiddeti, ağacın kuvveti, çeşidin erken yaşlarda meyve vermesi, istenilen meyve iriliği ile tarafından belirlenir.

Gözler uyanmadan hemen önce dal çıkmasını arzu ettiğimiz gözün 0,5 cm üstünden, dalın kalınlığının 1/3, 1/2’si yalnızca kabuğu 2 mm. genişliğinde kesilmesidir. Çizme işleminde Demir testeresinin 2 tanesi yan yana getirilerek kullanılabilir.

Görselde yer alan tablo, günümüzde şeftali ve nektarin yetiştiriciliğinde sıklıkla tercih edilen klonal anaçları ve önemli özelliklerini ayrıntılı bir şekilde sunmaktadır.
Anaç: Tabloda belirtilen anaçların türleri ve klon adları.
Gelişme Kuvveti: Her anaç türünün büyüme kuvveti, yetiştiriciler için önemli bir faktördür.
Toprak Tipine Uygunluğu: Anaçların hangi toprak tiplerine uygun olduğu, verimliliği etkileyen bir faktördür.
Hastalık ve Zaralara Dayanımı:Anaçların hangi hastalıklara ve zararlılara karşı Dikim Sıklığı:Her anaç için önerilen dikim sıklığı, bitkilerin sağlıklı bir şekilde gelişimi için önemlidir.
Aşılanmasını Tavsiye Ettiğimiz Çeşitler: Anaçlara uygun olan ve başarılı bir şekilde aşılanabilecek şeftali ve nektarin çeşitleri.
Meyveye Yatma Yılı Her bir anaç türünün meyve vermeye başlama yaşı, üreticilerin planlama yapmalarına yardımcı olur.

Görselde yer alan tablo, günümüzde şeftali ve nektarin yetiştiriciliğinde sıklıkla tercih edilen klonal anaçları ve önemli özelliklerini ayrıntılı bir şekilde sunmaktadır.
Anaç: Tabloda belirtilen anaçların türleri ve klon adları.
Gelişme Kuvveti: Her anaç türünün büyüme kuvveti, yetiştiriciler için önemli bir faktördür.
Toprak Tipine Uygunluğu: Anaçların hangi toprak tiplerine uygun olduğu, verimliliği etkileyen bir faktördür.
Hastalık ve Zaralara Dayanımı:Anaçların hangi hastalıklara ve zararlılara karşı Dikim Sıklığı:Her anaç için önerilen dikim sıklığı, bitkilerin sağlıklı bir şekilde gelişimi için önemlidir.
Aşılanmasını Tavsiye Ettiğimiz Çeşitler: Anaçlara uygun olan ve başarılı bir şekilde aşılanabilecek şeftali ve nektarin çeşitleri.
Meyveye Yatma Yılı Her bir anaç türünün meyve vermeye başlama yaşı, üreticilerin planlama yapmalarına yardımcı olur.